لامپهای مختلف دماهای رنگ نور متفاوتی دارند. بعضی از لامپها مانند لامپ بخار سدیم، نور زرد رنگ تولید کرده و بعضی مانند لامپ بخار جیوه، نور سفید تولید میکنند. اغلب لامپهایی که در منازل استفاده میشوند در دو نوع آفتابی و مهتابی هستند.
رنگ نور یک لامپ با شاخصی به نام دمای رنگ و بر حسب کلوین توصیف میشود. دمای رنگ برای مشخص کردن رنگ منبع نور از طریق مقایسه آن با رنگ یک جسم سیاه که نور را میتاباند، به کار میرود. جسم سیاه، عنصری مانند پلاتین است که هیچ نوری منعکس نمیکند و کل نوری که به آن تابیده شده است را جذب میکند.
هر چه قدر که عدد دمای رنگ بالاتر باشد، رنگ نور بیشتر به محدوده رنگهای سفید و سرد نزدیک میشود و هر چه این عدد کوچکتر باشد، رنگ نور به محدوده رنگهای گرم نزدیکتر میشود. اگر دمای رنگ بیشتر از ۴۰۰۰ کلوین باشد، به آن نور سرد گفته می شود و در صورتی که دمای رنگ پایینتر از ۳۰۰۰ کلوین باشد، به عنوان نور گرم در نظر گرفته میشود. لامپهای آفتابی و مهتابی از نظر دمای رنگ، بازدهی نوری، رنگ نور و نوع تاثیر در بیننده با یکدیگر متفاوت هستند.
انواع رنگ نور لامپ ها
نور لامپها در حالت کلی به ۳ دسته تقسیم میشوند:
۱. آفتابی یا سفید گرم: لامپهای آفتابی که رنگی زرد از خود ساطع میکنند، القاکننده نور خورشید هستند و باعث ایجاد حس آرامش در محیط میشوند. به این دلیل که رنگ این دسته از لامپها شبیه به رنگ غروب خورشید است. لامپهای آفتابی میتوانند حس پایان روز و فرارسیدن زمان برای استراحت را در فرد ایجاد کنند. نور این نوع از لامپها با دمای رنگ کمتر از ۳۳۰۰ کلوین باعث میشود که در محیط احساس گرم بودن و آرامش به فرد منتقل شود. لامپهای آفتابی برای محیطهایی که قرار است فرد در آن به استراحت بپردازد یا در آن احساس آرامش داشته باشد مانند هتل، بیمارستان، اتاق خواب، مهد کودک و سالنهای کنفرانس مناسب است.
۲. سفید خنثی یا سفید سرد: نور این دسته از لامپها با دمای رنگ ۳۳۰۰ تا ۵۰۰۰ کلوین رنگ نوری بین آفتابی و مهتابی است. این لامپها برای محیطهای کاری مانند کارگاهها، دفاتر اداری، نمایشگاهها، سالنهای ورزشی، سالن انتظار، بانکها و مراکز آموزشی ایدهآل هستند.
۳. مهتابی یا نور روز: لامپهای مهتابی که به خاطر شباهت رنگ نور آنها با ماه، به این اسم شناخته شدهاند، گاهی به نام لامپ نور روز یا طبیعی نیز از آنها یاد میشود. این نوع از لامپها با تولید نوری با دمای رنگ بین ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ کلوین بسیار مناسب برای تامین روشنایی مکانهایی هستند که به روشنایی زیاد نیاز دارند. برای مثال بهتر است از لامپهای مهتابی در فروشگاهها، سوپرمارکتها، صنایع تولیدی، کارخانهها و… استفاده شود.